Η Ελένη Ριζάκη τον τελευταίο χρόνο γνώρισε το γαλλικό κινηματογράφο και τον ερωτεύθηκε παράφορα.Έτσι, αποφάσισε να κάνει ένα εκτενέστατο αφιέρωμα για να τον γνωρίσουν κι οι αναγνώστες του Mix This.
Οι εφευρέτες του ήταν οι αδελφοί Λουμιέρ, ενώ ο πρώτος δημιουργός ταινιών που εισήγαγε ως καινοτομίες όλες τις τεχνικές που γνωρίζουμε σήμερα ως κλασικές ήταν ο Ζορζ Μελιέ.
Στο δεύτερο μέρος θα εμβαθύνουμε λίγο παραπάνω μιλώντας για δύο σημαντικές σχολές όχι μόνο του γαλλικού αλλά και παγκόσμιου κινηματογράφου: τον ιμπρεσιονισμό και τον υπερρεαλισμό.
Avant garde-Η εποχή της πρωτοπορίας:
Οι καινοτόμες συμβολές της Γαλλίας στον κινηματογράφο συνεχίζονται και στις δεκαετίες του 1910 και του 1920 οπότε και βρισκόμαστε ακόμα στην περίοδο του βωβού κινηματογράφου.
Αρχικά ο γαλλικός ιμπρεσιονισμός διήρκεσε την περίοδο 1918-1929 και ξεκίνησε ως μια εμπορική προσπάθεια Γάλλων κινηματογραφιστών να συνεργαστούν με γαλλικές εταιρείες παραγωγής για την ασφάλεια της εγχώριας αγοράς.
Τελικά χαρακτηρίστηκε ως ένα κίνημα από θεωρητικούς κινηματογράφου που ήθελαν να τον απαλλάξουν από τη μέχρι τότε θεατρικότητα και λογοτεχνικότητά του και τον αντιμετώπιζαν ως μια τέχνη όπως οι υπόλοιπες, αυτόνομη και με συναισθήματα. Καινοτόμα χαρακτηριστικά του αποτελούν η υποκειμενικότητα, το ψυχολογικό βάθος στη ψυχογραφία των ηρώων, οι αναδρομές και το ιμπρεσιονιστικό ύφος.
Η φωτογραφία και το μοντάζ αποδίδουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα των ηρώων. Στις παραπάνω καινοτομίες συνέβαλαν κι οι αντίστοιχες τεχνολογικές όπως οι νέοι φακοί κι οι νέοι τρόποι χρήσης καμερών.
Μερικοί από τους εκπροσώπους του ιμπρεσιονισμού είναι ο Λουί Ντυλάκ -και σημαντικότερος- και μία από τις πρώτες γυναίκες πίσω από την κάμερα, η φεμινίστρια και σοσιαλίστρια Ζερμαίν Ντυλάκ. Στις σημαντικότερες ταινίες του ιμπρεσιονιστικού ρεύματος συγκαταλέγονται δύο ταινίες του Λουί Ντυλάκ, “La femme de nulle part” και “Fièvre”.
Αρχικά ο γαλλικός ιμπρεσιονισμός διήρκεσε την περίοδο 1918-1929 και ξεκίνησε ως μια εμπορική προσπάθεια Γάλλων κινηματογραφιστών να συνεργαστούν με γαλλικές εταιρείες παραγωγής για την ασφάλεια της εγχώριας αγοράς.
Τελικά χαρακτηρίστηκε ως ένα κίνημα από θεωρητικούς κινηματογράφου που ήθελαν να τον απαλλάξουν από τη μέχρι τότε θεατρικότητα και λογοτεχνικότητά του και τον αντιμετώπιζαν ως μια τέχνη όπως οι υπόλοιπες, αυτόνομη και με συναισθήματα. Καινοτόμα χαρακτηριστικά του αποτελούν η υποκειμενικότητα, το ψυχολογικό βάθος στη ψυχογραφία των ηρώων, οι αναδρομές και το ιμπρεσιονιστικό ύφος.
Η φωτογραφία και το μοντάζ αποδίδουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα των ηρώων. Στις παραπάνω καινοτομίες συνέβαλαν κι οι αντίστοιχες τεχνολογικές όπως οι νέοι φακοί κι οι νέοι τρόποι χρήσης καμερών.
Μερικοί από τους εκπροσώπους του ιμπρεσιονισμού είναι ο Λουί Ντυλάκ -και σημαντικότερος- και μία από τις πρώτες γυναίκες πίσω από την κάμερα, η φεμινίστρια και σοσιαλίστρια Ζερμαίν Ντυλάκ. Στις σημαντικότερες ταινίες του ιμπρεσιονιστικού ρεύματος συγκαταλέγονται δύο ταινίες του Λουί Ντυλάκ, “La femme de nulle part” και “Fièvre”.
Έπειτα, την περίοδο 1924-1929 εμφανίζεται ο γαλλικός
υπερρεαλισμός (ή σουρεαλισμός) πιο διαφορετικά κι ιδιόρρυθμα από τον
ιμπρεσιονισμό.
Αναπτύχθηκε εκτός κινηματογραφικής βιομηχανίας, από ανεξάρτητες προσωπικές παραγωγές κινηματογραφιστών, που τις παρουσίαζαν σε μικρές καλλιτεχνικές συγκεντρώσεις και σοκάροντας συνήθως με το περιεχόμενό τους. Η λογική και τα χαρακτηριστικά του κινηματογραφικού υπερρεαλισμού σχετίζονται άμεσα με το ρεύμα του υπερρεαλισμού στη ζωγραφική και τη λογοτεχνία.
Συγκεκριμένα, η έλλειψη αφηγηματικής λογικής κι η ανύπαρκτη ψυχολογία των ηρώων είναι μερικά από τα απαραίτητα χαρακτηριστικά του υπερρεαλισμού. Η θεματολογία συνήθως περιέχει για παράδειγμα βία, έντονη σεξουαλικότητα, παράξενο χιούμορ, βλασφημία και την αίσθηση του προκλητικού, ενώ το ύφος δανείζεται κι από άλλες τέχνες.
Κύριος εκπρόσωπος του γαλλικού υπερρεαλισμού είναι ο σκηνοθέτης Λουί Μπουνιουέλ, μια μεγάλη προσωπικότητα του γαλλικού κινηματογράφου που έχουμε γνωρίσει μέσα από το γνωστό κι εξαιρετικό, «Ανδαλουσιανό Σκύλο»(1928).
Αναπτύχθηκε εκτός κινηματογραφικής βιομηχανίας, από ανεξάρτητες προσωπικές παραγωγές κινηματογραφιστών, που τις παρουσίαζαν σε μικρές καλλιτεχνικές συγκεντρώσεις και σοκάροντας συνήθως με το περιεχόμενό τους. Η λογική και τα χαρακτηριστικά του κινηματογραφικού υπερρεαλισμού σχετίζονται άμεσα με το ρεύμα του υπερρεαλισμού στη ζωγραφική και τη λογοτεχνία.
Συγκεκριμένα, η έλλειψη αφηγηματικής λογικής κι η ανύπαρκτη ψυχολογία των ηρώων είναι μερικά από τα απαραίτητα χαρακτηριστικά του υπερρεαλισμού. Η θεματολογία συνήθως περιέχει για παράδειγμα βία, έντονη σεξουαλικότητα, παράξενο χιούμορ, βλασφημία και την αίσθηση του προκλητικού, ενώ το ύφος δανείζεται κι από άλλες τέχνες.
Κύριος εκπρόσωπος του γαλλικού υπερρεαλισμού είναι ο σκηνοθέτης Λουί Μπουνιουέλ, μια μεγάλη προσωπικότητα του γαλλικού κινηματογράφου που έχουμε γνωρίσει μέσα από το γνωστό κι εξαιρετικό, «Ανδαλουσιανό Σκύλο»(1928).
Πρόκειται για μια ιδιαίτερη ταινία με συνεχείς προκλήσεις
κατά τη διάρκεια των 17 λεπτών της. Ήταν η πρώτη του Μπουνιούελ και στο σενάριο
συνεργάστηκε με το γνωστό ζωγράφο Σαλβαδόρ Νταλί -ίσως κάπως έτσι εξηγούνται οι
συνεχείς προκλήσεις.
Δυστυχώς, η εμφάνιση του ομιλούντος κινηματογράφου αποδυνάμωσε τον υπερρεαλισμό κι ειδικότερα τον ιμπρεσιονισμό. Όμως ευτυχώς τα
δύο ρεύματα κατάφεραν να αφήσουν άξιους συνεχιστές στα πρόσωπα σκηνοθετών όπως ο Χίτσκοκ
για τον ιμπρεσιονισμό κι ο David
Lynch στον
υπερρεαλισμό.
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου