Ο Βασίλης Καραμπούλας, εξετάζοντας τα διάφορα «σημάδια» που έρχονται από τον ελληνικό εναέριο χώρο τις τελευταίες ημέρες, προχωρά σε μια ανάλυση εις βάθος όσον αφορά τη συμπεριφορά της Τουρκίας, τη στάση της Ελλάδας αλλά και τον ρώσικο παράγοντα ο οποίος αναμένεται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο μέλλον.
Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Η εναέρια κινητικότητα όπως την βιώνουμε τις τελευταίες ημέρες, και ειδικά χθες, είναι μεγάλη, πρωτόγνωρη, και ανησυχητική. Ήχοι κινητήρων, εξατμίσεων και ελίκων, ποικίλων αεροσκαφών της Πολεμικής μας Αεροπορίας, της Αεροπορίας Στρατού, και της Ναυτικής Αεροπορίας, μας φέρνουν ένα και μόνο πράγμα στον νου: αναταραχή με ενδεχόμενο θερμό επεισόδιο. Ειλικρινά, δεν χρειάζεται να είσαι πυρηνικός επιστήμονας για να καταλάβεις πως κάτι ‘έρχεται’. Όπως έλεγε λοιπόν και ο τελευταίος ρομαντικός Κώστας Ουράνης, «ἂν εἶναι νὰ ῾ρθεῖ, θὲ νά ῾ρθεῖ, - ἀλλιῶς θὰ προσπεράσει.»
ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
Συζητώντας περί στοιχίσεως αεροναυτικών δυνάμεων, σε αληθινό (real time) χρόνο, βρισκόμαστε στο σημείο όπου, στο κεντρικό και νοτιοανατολικό Αιγαίο:
α) Σημειώνονται αλλεπάλληλες Τουρκικές παραβιάσεις του εναερίου μας χώρου, και οι Ελληνο-Τουρκικές ‘εικονικές’ αερομαχίες είναι ασυνήθιστα σκληρές: λέγεται πως κάποιες παύουν λίγο πριν χρησιμοποιηθούν ανοικτά πυρά. Επιπλέον, το Τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό παραβιάζει διαρκώς, μπροστά στα μάτια της Νατοϊκής Αρμάδας, τα ελληνικά χωρικά ύδατα στις Οινούσσες (γειτνιάζων σύμπλεγμα νήσων της Χίου), υπό τον μανδύα περιπολιών για την αντιμετώπιση του «λαθροπροσφυγικομεταναστευτικού».
β) η Νατοϊκή Αρμάδα (ΗΠΑ, Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία), συμπεριλαμβανομένης της ευρωπαϊκής ‘μικρογραφίας’ της, Frontex, κινείται κυρίως αναμεταξύ, Σάμου, Χίου, Λέσβου, ως ουδέτερος παρατηρητής, επιφορτισμένη να συλλέγει αποκλειστικά πληροφορίες και να τις επικοινωνεί στους κρατικούς φορείς Ελλάδας-Τουρκίας.
γ) Δύο ρωσικά πυρηνικά υποβρύχια έχουν μετασταθμεύσει προσωρινά στο Καστελόριζο, ενώ πιθανότατα άλλα πέντε βρίσκονται, στην τριγύρω περιοχή (έχοντας ‘κλειδωμένους’ στόχους στα Τουρκικά λιμάνια του Μαρμαρά, της Σμύρνης και της Αττάλειας).
ΑΝΑΛΥΣΗ
1. ΤΟ ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΣΑΜΠΟΤΑΖ ΤΗΣ ΥΠΟΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ‘ΥΒΡΙΔΙΚΗΣ’ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ
Δύο μήνες πριν, η ηγήτωρ της Ευρώπης, Καγκελάριος Α. Merkel, επέβαλλε έναν ακόμα όρο, κυριαρχικού επιπέδου, στην Ελλάδα. Μια ‘υβριδική’ σύμπραξη Ελλάδας – Frontex – Nato – Τουρκίας, ως προς την ‘επιχειρησιακή συνέργεια’ στον τομέα διαχείρισης του Αιγαίου. Σκοπός ήταν η αντιμετώπιση της λαθρομεταναστευτικής/προσφυγικής κρίσης. O Γ.Γ. του Nato, J. Stoltenberg άρθρωσε τις προϋποθέσεις για μια τέτοια συνεργασία, από τις oποίες θα αναφέρουμε και θα σταθούμε στις εξής δύο.
Την περιγραφή του είδους/φύσεως της επιχείρησης, η οποία, από τη μεριά του Nato και της Frontex, θα περιοριζόταν αυστηρά σε παρακολούθηση, αναγνώριση και διαχείριση πληροφοριών. Με λίγα λόγια θα εντόπιζαν παράνομες εισροές λαθροπροσφύγων ή την παρουσία ναυαγών, και θα ενημέρωναν τα σώματα ακτοφυλακής και λιμενικού των δύο χωρών, δίχως όμως να έχουν το δικαίωμα να παρέμβουν σε οποιοδήποτε συμβάν.
την ρητή εντολή πως τα δύο κράτη, Ελλάδα-Τουρκία, θα περιόριζαν τις περιπολίες τους και τις διασωστικές επιχειρήσεις τους, αυστηρά εντός των πλαισίων των εναέριων και υδάτινων συνόρων τους, και επουδενί πέραν αυτών. Η δε Τουρκία, αν καλείτο να διασώσει ναυαγούς, όφειλε να τους μεταφέρει πίσω στα παράλια της, μιας και από αυτήν εισρέουν στην Ελλάδα, και συνεπώς στην Ευρώπη.
Όποιος μελετήσει την ρητορική του όλου εγχειρήματος, θα μαρτυρήσει έναν υπέροχο, επιστημονικό, περισπούδαστο, και θετικό λόγο, παρά μονάχα για να διαπιστώσει λίγο αργότερα πως στην ουσία επρόκειτο για χυδαία, ξεδιάντροπα και υποκριτικά ψέματα, κοινώς μια οφθαλμοφανή εξαπάτηση: Η Τούρκικη διπλωματία από την αρχή μπλόκαρε την όλη υπόθεση, με περίπλοκες ερμηνείες του τι εστί ‘εντός χωρικών υδάτων και τι εκτός’, και προσπάθησε να τις παρουσιάσει ως δήθεν ερμηνευτικές διευκολύνσεις για τη διεξαγωγή της επιχείρησης.
Έτσι βλέποντας μια ακυβέρνητη και καταφθίνουσα Ελλάδα, και Νato-Frontex ανίσχυρα νομικά, δίχως καμία εξουσιοδότηση, για οποιαδήποτε σημαίνουσα παρέμβαση, η Άγκυρα προέβει σε συγκεκριμένες εθελούσιες παρερμηνείες, ειδικά σε σημεία δράσης που διέγνωσε κενά ή ευκαιρίες, για να εκθέσει τη δυσλειτουργικότητα των συμφωνηθέντων επιχειρησιακών ρυθμίσεων.
Αποτέλεσμα όλων αυτών, η σημερινή κατάσταση αλλεπάλληλων, συνδυαστικών και μεθοδευμένων αεροναυτικών παραβιάσεων στις Οινούσσες, ενώ μάλιστα ανακοίνωσαν μονομερώς ότι μετά το Πάσχα αρχίζουν την επιχείρηση έρευνας-διάσωσης «Θαλάσσιος Λέων» (Deniz Aslani) σε μία ευρύτερη περιοχή που καταλαμβάνει Λέσβο, Χίο, Ψαρά, και φτάνει λίγο πιο έξω από την Σκύρο ! Και μιας και το απροσδόκητο των τουρκικών επιχειρήσεων πρόκλησης βρίσκεται πάντοτε επάνω στο τραπέζι, ενδεχομένως και της ευρύτερης περιοχής όλων των Κυκλάδων!
Η Τουρκία ισχυρίζεται πως αυτή είναι δική της περιοχή ευθύνης, και μ’ αυτό είτε θέλει να αποδείξει στην διεθνή κοινότητα πως η Ελλάδα είναι ανίκανη να υπερασπίσει την εν λόγω περιοχή, για να κερδίσει την σιωπηρή αποδοχή της, είτε να εκβιάσει την Ευρώπη και την Διεθνή Κοινότητα με πιθανότητα θερμού επεισοδίου (μπλόφα), για να πετύχει διπλωματικές απολαβές.
Μας φοβίζει μονάχα το σενάριο πραγματικής εκτόνωσης: η Τουρκία από Οθωμανικής αυτοκρατορίας έχει αποδείξει πως οποιαδήποτε εσωτερικά προβλήματα της, ή εξωτερικά μέτωπα, τα μετέφραζε κάλλιστα με θερμά επεισόδια στο Αιγαίο. Ακριβώς όπως είπαμε για να εκβιάσει την Διεθνή Κοινότητα, εννοώντας πλήρως την απειλή, παρουσιάζοντας τεχνητό πρόβλημα στο status quo, ώστε να λάβει ιδιαίτερα προνόμια και χάρες που θα άμβλυναν τα συσσωρευμένα προβλήματα της και θα εκτόνωναν την εσωτερικές ή συνοριακές της πιέσεις, και κατόπιν αποσύροντας την απειλή της.
Δύο στοιχεία σημειολογίας για να κλείσουμε αυτό το κομμάτι:
a) η επιλογή των Άγιων αυτών ημερών για τις συνδυαστικές προκλήσεις μόνο τυχαία δεν είναι. Έχει σκοπό να πλήξει το θρησκευτικό μας ήθος, και να μας υπενθυμίσει τον τορπιλισμό του καταδρομικού Έλλη, στις 15 Αυγούστου του 1940, από Ιταλικό-Φασιστικό υποβρύχιο.
b) «Επιχείρηση Θαλάσσιος Λέων» ονομαζόταν και το σχέδιο της Ναζιστικής Γερμανίας να εισβάλει στη Βρετανία στον Β’ΠΠ. Αξιοπερίεργα, κλειδιά για να έχει επιτυχία μια τέτοια εισβολή ήταν η υπεροχή στα αεροναυτικά μέσα (Θάλασσα της Μάγχης) !
2. Ο ΡΩΣΙΚΟΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΜΟΣ
Ειρήσθω εν παρόδω, την σύγχρονη εποχή, για μια επιτυχή αεροναυτική σύγκρουση, είναι απαιτητέα η συνδρομή ενός ισχυρού και τεχνολογικά προηγμένου υποβρυχίου στόλου. Πιο απλά, όσο πιο αξιόπιστος είναι ένας υποβρύχιος στόλος, τόσο πιο σίγουρη είναι η νίκη σε μια επικείμενη αεροναυτική σύρραξη: όσο πιο προηγμένο είναι ένα υποβρύχιο, τόσο πιο ισχυρό είναι ενάντια σε οποιοδήποτε πλοίο, συμπεριλαμβανομένης και της ναυαρχίδας!
Γι’ αυτό άλλωστε το πόσα υποβρύχια έχει ένα κράτος, θεωρείται top-secret, και αυτός είναι ο λόγος που οι επίσημες κρατικές καταγραφές-εκθέσεις υποβρυχίων στόλων είναι πάντοτε αναληθείς. Ο Ρωσικός Πολεμικός Ναυτικός Στόλος εκτιμάται πως διαθέτει περί τα 20, «Rostov -on- Don», πυρηνικά υποβρύχια, ικανά να καταδυθούν εξακολουθητικά για 45 ημέρες, stealth υπέρ του δέοντος, και είναι όντως, σύμφωνα με νατοϊκές αναλύσεις, ‘τα πιο ήσυχα υποβρύχια στον κόσμο’, ‘μικρά, αόρατα και ανανίχνευτα’, γι’ αυτό και τους δόθηκε το παρατσούκλι «Μαύρες Τρύπες» (Black Holes).
Μια ‘Μαύρη Τρύπα’ λοιπόν, ικανή να μείνει ενάμιση μήνα στον βυθό της Μεσογείου, φέροντας πυρηνικούς οπλισμούς (πλουτώνιο), και όντας ανανίχνευτη, μπορεί ανά πάσα στιγμή να χρησιμοποιήσει το surprise effect, και να μετατραπεί σε τέλειο αμυντικό ή επιθετικό όπλο, κατά το δοκούν των Ρώσων Στρατηγών στην περιβόητη «Αίθουσα Πολέμου» του Κρεμλίνου.
Δύο ‘μαύρες τρύπες’ λοιπόν, φημολογείται έντονα πως, βρίσκονται ήδη σταθμευμένες προσωρινά στο Καστελόριζο, υπό θαλάσσης και ανεντόπιστα από την τεχνολογία της Τουρκίας και του Νato, ενώ σύμφωνα με Νατοικές εκτιμήσεις, πέντε ακόμα κινούνται τακτικά μεταξύ Ελλησπόντου, Λέσβου και Χίου, Ρόδου, Κως, Καστελόριζου, και Στρογγύλης, με ‘κλειδωμένους’ στόχους τα λιμάνια του Μαρμαρά, Σμύρνης και Αττάλειας, ως γεωγραφικά αντίστοιχα.
Οι Ρώσοι έχουν ειδοποιήσει, κατά τις φήμες, πως σύμφωνα με τις αναλύσεις τους, η στοχοπροσήλωση των Τούρκων βρίσκεται στο Καστελόριζο, με αντικειμενικό σκοπό να το καταλάβουν, καταπώς κατέλαβαν τα Ίμια το 1996, πλήττοντας έμβιες και τεχνολογικές μονάδες του αεροπορικού μας στόλου, με μία κεντρική διαφορά: αυτήν την φορά να διεκδικήσουν ένοπλα το νησί εις βάρους του ελληνικού ζωτικού χώρου και των κατοίκων του. Μόνο τώρα δεν υπάρχει Β. Clinton για να αποκλιμακώσει την κατάσταση, αλλά B. Obama που οφείλει να θεωρηθεί πολύ πιο μετριοπαθής και διστακτικός μπροστά στον νέο-οθωμανικό τυχοδιωκτικό επεκτατισμό.
Όπερ, η αναταραχή στις Οινούσες θα πρέπει να θεωρηθεί εσκεμμένη και επιτηδευμένη: ένας κοινός αντιπερισπασμός, και πολύ λογικός μάλιστα αν μπούμε στη ψυχοσύνθεση του Τούρκου και εξετάσουμε τα κίνητρα, τις ‘ανάγκες’ του και τις προθέσεις του. Ίσως γι’ αυτό η επίσκεψη των δύο Ελληνικών υποβρύχιων (Αμφιτρίτη και Τρίτων) στο Καστελόριζο, την παρελθούσα Παρασκευή, μόνο τυχαία δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί. Εγείρονται όμως και πάλι ερωτήματα, από αυτήν την εμφανή-επιδεικτική επίσκεψη, μιας και με την εξωστρεφή επίσκεψη υποβρυχίων υποδεέστερης τεχνολογίας, καταστρέφεται η μυστικότητα, και άρα επιχειρησιακά πλέον είναι άχρηστα: τα συμβατικά υποβρύχια έχουν αξία, όταν ο εχθρός δεν γνωρίζει που βρίσκονται.
Έτσι η Ελλάδα στόχευσε στην απλή επίδειξη της παρουσίας της στο χώρο, ως απόπειρα αποτρεπτικής ενέργειας, άπαξ όμως και οι Τούρκοι εννοούν απόβαση, είναι δύσκολο να πτοηθούν στ’ αλήθεια.
Δυστυχώς για τους Τούρκους και ευτυχώς για μας, το πολεμικό ναυτικό της Ρωσίας έχει όντως υιοθετήσει μια επιθετική στροφή το τελευταίο διάστημα, που ξεπερνά κατά πολύ τις ενέργειες του Ψυχρού Πολέμου. Η ρητορική πολέμου ανεβάζει τόνους και από τις δύο πλευρές, ενώ το μίσος των δύο λαών εξωτερικεύεται σε κρίσιμα επίπεδα. Οι ‘μαύρες τρύπες’ που πλέουν στα βάθη της μεσογείου, έχουν υπαρκτή αποτρεπτική δύναμη, ειδικότερα αν συνυπολογίσουμε τον ψυχολογικό παράγοντα: παίζουν με τους Τούρκους, όπως ο D. Copperfield με τους Νεουορκέζους, καθώς εξαφάνιζε και επανεμφάνιζε το Άγαλμα της Ελευθερίας το 1983.
Πρέπει λοιπόν να υπολογίσουμε ποια θα ήταν η αντίδραση του αποσπάσματος του Ρώσικου υποβρυχίου στόλου στην θαλάσσια περιοχή, σε περίπτωση αληθούς Τουρκικής απόβασης στο Καστελόριζο.
Και αν η απάντηση τους ήταν θερμή, τι είδους και ποιας κλίμακας απάντηση θα ήταν. Μήπως και μόνο η γνώση πως «οι μαύρες τρύπες» αλωνίζουν μέσα σε ελληνικά και τουρκικά ύδατα, ανεξιχνίαστες, είναι από μόνη της αποτρεπτική για τους Τούρκους; Βέβαια στην περιοχή βρίσκονται και Νατοικά υποβρυχια. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε που βρίσκονται ακριβώς γιατί όπως είπαμε η μυστικότητα είναι το κρυφό χαρτί του υποβρυχίου. Όμως τα νατοικά υποβρύχια δεν είναι ‘μαυρες τρύπες’.
Είναι γεγονός πως τα συμφέροντα της Ρωσίας – Ελλάδας τον τελευταίο καιρό, συγκλίνουν όσο πολύ παρά ποτέ στην Ιστορία: στον περιορισμό της νέο-οθωμανικής επιθετικότητας. Όλα τα στοιχήματα όμως αφορούν την Ρώσικη αντίληψη περί «νέο-οθωμανικού περιορισμού».
Η Ρωσία, με την αφανή και εν δυνάμει επικίνδυνη παρουσία της στην Μεσόγειο, είναι πασιφανέστατο πως δεν αρκείται σε μία απλή εξωστρέφεια. To Κρεμλίνο προσπαθεί να δημιουργήσει μία προστατευτική ζώνη, μια ζώνη ασφαλείας στην Μεσόγειο, εξυπηρετώντας έτσι τις γεωπολιτικές και στρατηγικές του ανάγκες.
Όσο πιο ‘συμπαγής’ γίνει αυτή ζώνη, τόσο το καλύτερο για το Κρεμλίνο και τόσο το χειρότερο για την Άγκυρα. Χαιρόμαστε πάρα πολύ που η τεχνολογία έχει προχωρήσει τόσο, που δεν αρκεί ένα λάθος προσάναμα ενός μόνο κανονιού, να πυροδοτήσει μια ναυμαχία σαν και αυτή του Ναυαρίνου το 1827. Για να γίνει τώρα μια επίθεση πρέπει να περάσει από αρκετούς διαύλους επικοινωνίας, και πρωτόκολλα ελέγχων.
Μήπως όμως όλο αυτό το παιχνίδι δεν είναι τίποτε άλλο από μια στρατηγική μπλοφαρίσματος και διαρκή εκφοβισμού, που θα οριοθετήσει τις νέες πολυπολικές αντιστοιχίες δυνάμεων στην Μεσόγειο; Ένα νέου είδους ‘θερμότερου’ ψυχρού πολέμου; Eνός πιο ‘τεταμένου’ μεν, μα και πάλι ‘ψυχρού’ πολέμου δε;
Θα θέλαμε να πιστεύουμε πως ναι. Ίσως ο ψυχολογικός πόλεμος ενός παιχνιδιού αποτρεπτικότητας, είναι πολύ πιο επιθυμητός από μια θερμή ενέργεια καταστολής, η οποία κακά τα ψέματα: θα οδηγήσει άμεσα σε πυρηνική κλιμάκωση.
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου