Τα δημοψηφισματα της ιστοριας μας

Άλλοτε για κάποιο πρόσωπο άλλοτε για το ίδιο το πολίτευμα και τους θεσμούς, οι Έλληνες από το 1920 έχουν κληθεί επτά ακόμα φορές να απαντήσουν σε δίλημμα που έθεσε η Ελληνική κυβέρνηση. Η Μυρτώ Μουζάκη μελέτησε, ξεχώρισε και συγκέντρωσε όλες τις περιπτώσεις στις οποίες προσήλθαμε ως λαός στις κάλπες.



Στη χώρα μας έχουν γίνει συνολικά επτά δημοψηφίσματα σε διάστημα 54 ετών (1920-1974), όπου κυριαρχούσε το πολιτειακό ζήτημα (βασιλευομένη ή αβασίλευτη δημοκρατία). Τα έξι δημοψηφίσματα αφορούσαν το πολιτειακό και το ένα την έγκριση Συντάγματος. Τα τρία από τα επτά δημοψηφίσματα διενεργήθηκαν από δικτατορικές κυβερνήσεις.
22 Νοεμβρίου 1920
Μέσα στη Μικρασιατική εκστρατεία και με πρωθυπουργό το Δημήτριο Ράλλη διενεργείται δημοψήφισμα με αίτημα την επάνοδο «της Α.Μ. του Βασιλέως Κωνσταντίνου εις την Πατρίδαν». Το συγκεκριμένο δημοψήφισμα θεωρήθηκε πλεονασμός καθώς το κυβερνών Λαϊκό κόμμα όπως και το αντιπολιτευτικό των Φιλελευθέρων είχαν ταχθεί υπέρ της επιστροφής του βασιλέως και θεωρούσαν το δυναστικό ζήτημα λήξαν. Παρόλα αυτά στις 22 Νοεμβρίου του 1920 διενεργήθηκε δημοψήφισμα με το ψηφοδέλτιο που ανέγραφε «Κωνσταντίνος» να συγκεντρώνει το 98,97% των έγκυρων ψήφων ενώ το «ΟΧΙ» το 1,03%. Ο Κωνσταντίνος επέστρεψε στην Ελλάδα στις 19 Δεκεμβρίου.
13 Απριλίου 1924
Στις 25 Μαρτίου του 1924 εγκρίνεται το ψήφισμα «περί εκπτώσεως της Δυναστείας και ανακηρύξεως της Δημοκρατίας». Υπερψηφίστηκε με 283 ψήφους από τους παρόντες βουλευτές, ενώ απείχαν οι προοδευτικοί Φιλελεύθεροι και οι αντιβενιζελικές δυνάμεις που δεν εκπροσωπούνταν στη Βουλή, καθώς απείχαν από τις τελευταίες εκλογές (16 Δεκεμβρίου του 1923). Το «Ναι» συγκέντρωσε το 69,78% των εγκύρων ψήφων και το «Όχι» το 30,02% αλλά το αποτέλεσμα δεν έγινε δεκτό από το κυβερνών Λαϊκό κόμμα και κυριότερη αντιβενιζελική παράταξη με τον βασιλιά Γεώργιο Β’ να βρίσκεται στην εξορία.
3 Νοεμβρίου 1935
Μετά το στρατιωτικό κίνημα της 10ης Οκτωβρίου 1935 με επικεφαλής τους υποστράτηγο Αλέξανδρο Παπάγο, υποναύαρχο Δημήτριο Οικονόμου και υποπτέραρχο Γεώργιο Ρέππα και την εκπαραθύρωση του νόμιμου πρωθυπουργού Παναγή Τσαλδάρη, πρωθυπουργός ορκίζεται ο Γεώργιος Κονδύλης, που απολαμβάνει της εμπιστοσύνης μόνο 82 μελών της Βουλής (αυτό και αν είναι πολιτική σταθερότητα!). 

Αμέσως εγκρίνεται ψήφισμα, με το οποίο καταργείται η Αβασίλευτη Δημοκρατία και ορίζεται η διενέργεια δημοψηφίσματος για την 3η Νοεμβρίου 1935 «περί εγκρίσεως της δια του από 10 Οκτωβρίου ε.ε. ψηφίσματος της Ε” Εθνικής Συνελεύσεως των Ελλήνων επελθούσης μεταβολής του Πολιτεύματος εις Βασιλευομένην Κοινοβουλευτικήν Δημοκρατίαν».

Στη συνέχεια ο παλαιός βενιζελικός στρατηγός κυβερνά με δικτατορικό τρόπο. Στο δημοψήφισμα της 3ης Νοεμβρίου, που καταγγέλθηκε ως νόθο, το «Ναι» συγκέντρωσε το 97,87% των εγκύρων ψήφων και το «Όχι» το 2,13%, το πολίτευμα για άλλη μία φορά αλλάζει και στις 25 Νοεμβρίου ο Γεώργιος Β” επέστρεψε στην Ελλάδα και ανέλαβε τα καθήκοντά του.

1 Σεπτεμβρίου 1946
Η κυβέρνηση του Ντίνου Τσαλδάρη διενεργεί δημοψήφισμα την 1η Σεπτεμβρίου για την επάνοδο του Βασιλιά Γεωργίου Β” που βρισκόταν εκτός Ελλάδος από την Κατοχή. Σύμφωνα με το ψήφισμα της Βουλής, στο δημοψήφισμα θα υπήρχαν δύο ψηφοδέλτια, το ένα θα ανέγραφε «Βασιλεύς Γεώργιος» και το άλλο θα ήταν «λευκό». Το δημοψήφισμα έγινε την 1η Σεπτεμβρίου, όπου ο Εμφύλιος Πόλεμος βρισκόταν στο αρχικό του στάδιο. Υπέρ της επανόδου του βασιλιά ψήφισε το 68,40%, ενώ το λευκό συγκέντρωσε το 31,60% των έγκυρων ψήφων. Οι πολιτικοί αρχηγοί του Κέντρου που είχαν αντιταχθεί στην επάνοδο του βασιλιά, αποδέχθηκαν τη νέα κατάσταση, αν και υπήρξαν νύξεις για νοθεία. Ο Γεώργιος Β” επέστρεψε στην Ελλάδα στις 28 Σεπτεμβρίου 1946.
29 Σεπτεμβρίου 1968
Η στρατιωτική δικτατορία προκηρύσσει δημοψήφισμα για την επικύρωση του νέου Συντάγματος, που είχε συντάξει επιτροπή υπό τον τέως Πρόεδρο του Συμβουλίου Επικρατείας Χαρίλαο Μητρέλια και είχε εγκριθεί από το υπουργικό συμβούλιο. Το «Ναι» συγκέντρωσε το 92,10% των έγκυρων ψηφοδελτίων και το «Όχι» 7,89%. Το δημοψήφισμα χαρακτηρίστηκε «νόθο».
29 Ιουλίου 1973
Μετά την αποτυχία του βασιλικού κινήματος του Ναυτικού (Μάιος 1973), η στρατιωτική κυβέρνηση αποφασίζει την κατάργηση της μοναρχίας και την εγκαθίδρυση Προεδρικής Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας και παράλληλα, προβαίνει και σε τροποποιήσεις του Συντάγματος του 1968. Το νέο τροποποιημένο Σύνταγμα αποφασίζεται να τεθεί στην κρίση του ελληνικού λαού δια δημοψηφίσματος. «ΝΑΙ» ψηφίζει το 78,4% του εκλογικού σώματος και «ΟΧΙ» το 21,6%. Πρώτος Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναλαμβάνει ο δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος. Το δημοψήφισμα αυτό, όπως και το προηγούμενο του 1968, χαρακτηρίστηκε ως «νόθο».
8 Δεκεμβρίου 1974
Μετά την επάνοδο της Δημοκρατίας στην Ελλάδα (23 Ιουλίου 1974) και την επικράτηση της Νέας Δημοκρατίας στις εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974, ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής προκηρύσσει δημοψήφισμα για την οριστική λύση του Πολιτειακού Ζητήματος. Στο δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου, υπέρ της Αβασίλευτης Δημοκρατίας καταμετρήθηκε το 69,2% των έγκυρων ψήφων και υπέρ της Βασιλευομένης Δημοκρατίας το 30,8%. Υπέρ της Αβασίλευτης Δημοκρατίας είχαν ταχθεί τα κόμματα της αντιπολίτευσης (ΕΚΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ενωμένη Αριστερά), ενώ η Νέα Δημοκρατία τήρησε ουδέτερη στάση.
5 Ιουλίου 2015
41 χρόνια μετά το τελευταίο δημοψήφισμα που έλαβε χώρα στην Ελλάδα η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝ.ΕΛ. με πρωθυπουργό τον Α. Τσίπρα καλεί το λαό σε δημοψήφισμα για την αποδοχή ή μη της πρότασης που έχει κατατεθεί από τους θεσμούς. Τα κόμματα της κυβέρνησης και η Χρυσή Αυγή κάλεσαν το λαό να ψηφίσει «ΟΧΙ» (το οποίο επικράτησε σε ποσοστό 61.3%) ενώ τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης στήριξαν το «ΝΑΙ» με εξαίρεση το ΚΚΕ που πρότεινε το δικό του ψηφοδέλτιο με διπλό «ΟΧΙ» στην πρόταση και των δανειστών και της κυβέρνησης. 

πρώτη δημοσίευση: thinkover.gr

Αρθρογράφος: Unknown

0 σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου