Παραλληλη εικονογραφηση

Έξυπνες ατάκες, ζοφερό χιούμορ και καυστικές αναφορές στη σύγχρονη κοινωνία είναι μερικά από τα στοιχεία που απαρτίζουν την νέα παραγωγή της Disney, που τιτλοφορείται ως «Ζωούπολη» (Zootopia). Εδώ και λιγότερο από ένα μήνα έχει καταφθάσει στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες και δεν θα μπορούσε – επ’ ουδενί – να περάσει απαρατήρητη. Κάτω από την επιφάνεια κλήθηκε να «σκάψει» ο Κώστας Σορόπουλος.  

«Ζωούπολη». Η πόλη των ευκαιριών. Χτισμένη εξ’ ολοκλήρου από ζώα, ένα χώρος όπου συμβιώνουν αρμονικά κυνηγοί και θηράματα της τροφικής αλυσίδας. Μια πολιτεία που διέπεται από νόμους και αξίες. Εντός αυτών των πλαισίων είναι που αποφοιτά και από την σχολή της (ζωικής) αστυνομίας η Τζούντι Χόπς, ένας «διαφορετικός» θηλυκός λαγός. Όταν έρχεται η ώρα για την ανάθεση της πρώτης αποστολής, καταφθάνει και η ώρα της πρώτης αποκαθήλωσης. Οι διαφημιστικές αφίσες του επίγειου παραδείσου ξηλώνονται βιαστικά και η Τζούντι προσγειώνεται απότομα σε μια πραγματικότητα με «πάρανομους», διακρίσεις κάθε είδους – συναδέλφων ή μη -, αλλά και αναπάντεχης δράσης. Όλα ξεκινούν όταν στο διάβα της συναντά μια εξαιρετικά ευρυματική αλεπού, που πυροδοτεί το πείσμα και την θέληση της.

ΜΙΑ ΠΡΩΤΗ ΟΠΤΙΚΗ

Κινούμενα σχέδια. Δεν είναι λίγοι εκείνοι, που δεν θα έμπαιναν εξ’ ορισμού στον κόπο να παρακολουθήσουν μια τέτοιου είδους ταινία. Στους θεατές της, από τις μεγαλύτερες ηλικίες, συγκαταλέγονται συνήθως οι γονείς ή οι ρομαντικοί «σινεφίλ» οπαδοί, της κατηγορίας του «Ψάχνοντας το Νέμο», που παλιότερα έδωσαν «όρκο» να μην χάσουν ξανά παρόμοια παραγωγή.

Σε κάθε περίπτωση, όσων αφορά τη «Ζωούπολη», πρόκειται για μια «νουάρ» - αστυνομική ιστορία που μπορεί να σταθεί αξιοπρεπώς. Ωστόσο, αυτό που παρατηρείται με το πέρασμα των τελευταίων χρόνων και την «έφοδο» στις οθόνες μας μιας νέας γενιάς – αν θέλετε – ταινιών κινουμένων σχεδίων, είναι πως μαζί με εμάς «μεγαλώνουν» και αυτές. Αντικειμενικά, τα παιδιά γίνονται όλο και πιο έξυπνα και τα πλαίσια της κοινωνίας στην οποία ζούμε όλο και πιο απαιτητικά. Ενδεχομένως αυτό ίσως είναι ένα στοιχείο που οδηγεί σε αυτή την αλλαγή πλεύσης των σκηνοθετών και σεναριογράφων.

ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ

Ας κάνουμε λοιπόν μια προσπάθεια να μπούμε κάτω από την επιφάνεια της ιστορίας. Εκεί θα βρούμε πολύ ενδιαφέροντα μηνύματα που πραγματικά απευθύνονται προς πάσα κατεύθυνση, στοχεύοντας με ακρίβεια σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, με σκοπό να προβληματίσουν και ταυτόχρονα να τέρψουν το κοινό.

Αρχικά, το σενάριο αποτελεί μια μεγάλη παρομοίωση. Μια παρομοίωση ανάμεσα στην σύγχρονη κοινωνία και την φανταστική κοινωνία των ζώων, που φέρει πάνω της ανεξίτηλα τα σημάδια της πρώτης. Θίγεται με «χειρουργική ακρίβεια» το όραμα μιας κοινωνίας ίσων ευκαιριών και κατ’ επέκταση μιας κοινωνίας που στη βάση της έχει το «αμερικανικό όνειρο».  Από αυτή την οπτική προσεγγίζει και το ζήτημα της διαφορετικότητας και πως αυτή αντιμετωπίζεται από τον «πολιτισμένο» κόσμο, με τις συνέπειες που παρατηρούνται σε όλα τα επίπεδα κοινωνικής ζωής. Αποκρυσταλλώνει την βασική έλλειψη ισοτιμίας ανάμεσα στα δύο φύλα, με εξαιρετικές αναφορές, μέσα από τα ίδια τα μάτια της «Τζούντι» και των συμπεριφορών που βιώνει στην καθημερινότητα της. Έρχεται να καυτηριάσει τον τρόπο λειτουργίας της αλλά και τους ρυθμούς που κυριαρχούν στις καθημερινές συναναστροφές στην δουλειά, αφήνοντας σαφείς αιχμές – με μια εξαιρετική μεταφορά – αναφορικά με την όρεξη για δημιουργία, η οποία συνθλίβεται στα πλαίσια της καθημερινής ρουτίνας.

Καταφθάνει σε μια περίοδο δε, όπου η παγκόσμια κοινή γνώμη μονοπωλείται από τις δολοφονικές επιθέσεις στο Παρίσι, στις Βρυξέλλες, στις πόλεις της Τουρκίας και τα αντιδραστικά αντανακλαστικά της ενεργοποιούνται πάραυτα. Κατά πολλούς, στην ουσία της υποβόσκει μια ευθεία κριτική στο ρεύμα του «Trump-ισμού», που θεριεύει τούτα τα αντανακλαστικά στις ΗΠΑ.

Σε κάθε περίπτωση, είναι μια ταινία με πολύ-επίπεδα μηνύματα, ξεχωριστά για κάθε ηλικιακή ομάδα και θα μπορούσε – αν και ο χρόνος μόνο θα μας δείξει – να συγκαταλεχθεί στην κατηγορία των «Disney Classics». 

Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγουμε, εύλογα, αν προσπαθήσουμε να την «τοποθετήσουμε» αναφορικά με τα νοήματα που προσφέρει προς επεξεργασία. Ισορροπεί με ακρίβεια ανάμεσα σε δύο εξαιρετικά αντίρροπες δυνάμεις, το «σύμπαν» των μεγάλων και εκείνο των μικρών παιδιών. Παρουσιάζει ευθύτητα και αμεσότητα μηνυμάτων, πλαισιωμένη με έξυπνο χιούμορ, ικανά στοιχεία για να αντιληφθεί κανείς την παράλληλη πορεία κοινωνίας και «Ζωούπολης» και ταυτόχρονα είναι αρκετά απλοϊκά, έως «αφελώς παιδικά» δοσμένο. Από αυτή την οπτική, αποτελεί ύμνο στην πραγματική φιλία, στην αγνότητα και παράλληλα καυτηριάζει την σύγχρονη κοινωνία που έχει διαμορφώσει σχέσεις θύματος-θύτη, παρόμοιες με εκείνων της τροφική αλυσίδας και προτείνει διέξοδο.(;)

Υ.Γ. Δεν μπορούσα να κρατηθώ. Έπρεπε να πω για το «Νονό» και την αναφορά. Απολαυστικό.

Σκηνοθεσία: Byron Howard, Rich Moore
Σενάριο: Byron Howard, Jared Bush
Φωνές: Ginnifer Goodwin, Jason Bateman, Idris Elba

IMBD Rating: 8,4/10
MIX THIS Rating: 4/5
Category: MUST SEE

"No matter what animal you are, change starts with you" 

http://www.disneyanimation.com/projects/zootopia

Αρθρογράφος: Κώστας Σορόπουλος