Οι ''Σατανικοί στίχοι'' του Σαλμάν Ρούσντι είναι ένα βιβλίο που πρέπει να διαβάσεις. Η ιστορία πίσω από εκείνο, ένα σενάριο ταινίας Hollywood. Ή μήπως καλύτερα Bollywood; Η Ανδριάνα Βούτου διαβάζοντας το θυμήθηκε τη λογοκρίσια στην τέχνη και το πόσο επικίνδυνο μπορεί να είναι τελικά ένα βιβλίο.
Τα βιβλία υπήρξαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν ως ένα μέσο ψυχαγωγίας αλλά και διεύρυνσης της σκέψης. Ένα μάτσο σελίδες που μέσα γράφουν τις μεγαλύτερες ιδέες της ανθρωπότητας, τους πιο κρυφούς πόθους ή απλά τις συνταγές της μαμάς. Κάθε βιβλίο έχει μέσα του γνώση, μια δύναμη που καθιστά αυτό το μικρό, άκακο κατά γενική ομολογία πραγματάκι σε ένα πνευματικό όπλο.
Γι'αυτό έδω έρχεται και κάνει την εμφάνιση της η γαλλική λέξη censure που μαρτυρείται από το 1826. Λογοκρισία λοιπόν, μια σύνθετη λέξη (λόγος+κρίνω), η απαγόρευση ολόκληρων βιβλίων ή η περικοπή αποσπασμάτων τους. Ο λόγος; Το ανήθικο ή επικίνδυνο περιεχόμενο τους. Ποίος είναι εκείνος που μπορεί να κρίνει ένα βιβλίο ως ανήθικο, ανάρμοστο ή επικίνδυνο; Μα φυσικά, η εξουσία της εκάστοτε κοινωνίας κάθε εποχής.
Οι "Σατανικοί στίχοι'' του Σαλμάν Ρούσντι
Ο λόγος αυτής της μεγάλης εισαγωγής είναι τούτο εδώ το βιβλίο. Δεν το διάλεξα, όσο κι αν δυσπιστείτε. Με διάλεξε εκείνο σ' ένα βιβλιοπωλείο ενός αεροδρομίου. Το άνοιξα λίγο μετά την απογείωση, τάχα μου τάχα μου, πως θα το ξεφυλλίσω. Δεν εξελίχθηκαν ακριβώς έτσι τα πράγματα. Εκείνη την πτήση δε θα την ξεχάσω ποτέ. Ζούσα σε μια φανταστική πραγματικότητα, σ' ένα αεροπλάνο που πετούσε κι σ' ένα άλλο που έπεφτε.
Ο Σαλμάν Ρούσντι και το βιβλίο του ''Σατανικοί στίχοι'' είναι ένα από τα πιο τρανά παραδείγματα θρησκευτικής λογοκρισίας και μάλιστα, στην πιο ακραία μορφή της. Το βιβλίο εκδόθηκε το 1988 και έκτοτε άνοιξαν οι... ασκοί του Αιόλου για τον ινδικής καταγωγής συγγραφέα. Πέρα από την απαγόρευση της έκδοσης του βιβλίου, ανήμερα του Αγίου Βαλεντίνου του έτους 1989, ο Ιρανός θρησκευτικός ηγέτης Αγιατολάχ Χομεϊνί εξέδωσε ''φετφά'', ένα διάταγμα που επέτρεπε σε κάθε μουσουλμάνο να δολοφονήσει τον Σαλμάν. Έναν φόνο που... βαφτιζόταν ως ιερό καθήκον.
Ο μουσουλμανικός κόσμος είχε εξαγριωθεί και ''διψούσε'' για το αίμα του βλάσφημου συγγραφέα που τολμούσε να παρουσίαζει τον Μωάμεθ ευάλωτο και αμαρτωλό ανθρωπάκο στο βιβλίο του. Μάλιστα, ένας επιχειρηματίας από το Ιράν προσφέρθηκε να δώσει στον άνθρωπο που θα σκότωνε τον Σαλμάν τρία εκατομμύρια δολάρια. Η παράνοια όμως, δεν σταματούσε εδώ αφού η ''φετφά'' αφορούσε εκτός από τον ίδιο τον συγγραφέα, όλους τους εμπλεκόμενους στην έκδοση αυτού του αντι-ισλαμικού, προπαγανδιστικού, λογοτεχνικού κατασκευάσματος, όπως χαρακτηρίστηκε από την κοινή γνώμη του Ισλάμ.
Μέχρι το 1998 που άρθηκε η ''φετφά'', υπήρξαν αρκετές διαδηλώσεις, δολοφονίες αλλά και αποτυχημένες απόπειρες σε μεταφραστές και εκδότες του βιβλίου ανά τον κόσμο. Το τραγικότερο όλων ήταν το περιστατικό του ξενοδοχείου ''Μαντριμάκ'' στην Σεβαστεία της Τουρκίας. Ισλαμιστές έβαλαν φωτιά στο ξενοδοχείο με στόχο τον συγγραφέα και μεταφραστή του βιβλίου '' Αζίζ Νεσίν, ο οποίος επέζησε του περιστατικού. Τριάντα επτά όμως, ανθρώπινες ψυχές δεν είχαν την ίδια τύχη.
Όσο για τον ίδιο τον Σαλμάν, η ζωή του εξελίχθηκε σε μια περιπέτεια που αργότερα ο ίδιος έγραψε σε βιβλίο (''Τζοσεφ Άντον: Η βιογραφία''). Μια ζωη μέσα στη φυγή, σε άλλες πόλεις, χώρες και ηπείρους με άλλο όνομα μα πάντοτε το ίδιο πρόσωπο να φανερώνει απορία και θλίψη.
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου