Maracana: Ενα γηπεδο, μια τεραστια κληρονομια

Υπάρχουν μερικά γήπεδα στον κόσμο που μπορεί δικαίως να ισχυριστεί κάποιος ότι είναι πραγματικά ιστορικά μνημεία, καθώς και αθλητικές αρένες. Αλλά το Estadio Jornalista Mario Filho, ή Maracana όπως είναι ευρέως γνωστό, με την τεράστια έκταση του και την μεγαλοπρεπή αρχιτεκτονική του, είναι σίγουρα ένα απ' αυτά.

Χτισμένο στην καρδιά του Ρίο ντε Τζανέιρο για το 1950 FIFA World Cup, το κολοσσιαίο αυτό γήπεδο έχει γνωρίσει μερικές από τις πιο αξέχαστες στιγμές στη Βραζιλία και τον κόσμο του ποδοσφαίρου.

Μέσα στη σφαίρα της Νότιας Αμερικής, το Maracana έχει πάρει μυθικές διαστάσεις και αποτελεί ένα σχεδόν απόρθητο φρούριο. Μια καλή απόδοση από μόνη της δεν αποτελεί εγγύηση για τη νίκη εκεί.

Ορισμένοι από τους μεγαλύτερους παίχτες της Βραζιλίας (Pele, Garrincha, Zico, Romario) έχουν  κοσμήσει το ιερό μέρος στο οποίο κοσμούσαν με την παρουσία τους 178.000 περίπου κόσμος δημιουργώντας μια εκπληκτική ατμόσφαιρα.

Με το Παγκόσμιο Κύπελλο της FIFA ως πρόσχημα, οι Βραζιλιάνοι οικοδόμησαν το μεγαλύτερο γήπεδο ποδοσφαίρου στον κόσμο. Η ιδέα ήταν να κατασκευαστεί ένα τεράστιο γήπεδο που θα παρείχε ένα κατάλληλο μαγευτικό σκηνικό για το μουντιάλ εκείνης της χρονιάς. Όταν το στάδιο ήταν πλήρης, η χωρητικότητα ξεπέρασε το προηγούμενο ρεκόρ, του Hampden Park στη Γλασκώβη, από 43.000. Ήταν γραφτό να γίνει το μεγαλύτερο γήπεδο ποδοσφαίρου στον κόσμο.

Η κατασκευή του γηπέδου ξεκίνησε το 1948 και το πρώτο ματς ήταν το 1950 με το Ρίο ντε Τζανέιρο ενάντια στο Σάο Πάολο. Δυστυχώς, το Ρίο ντε Τζανέιρο έχασε από το Σάο Πάολο με 3-1. Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1950  η Βραζιλία έχασε 2-1 στην Ουρουγουάη. Η Βραζιλία έχει χαρακτηρίσει αυτό το παιχνίδι ως το χειρότερο που έχει ζήσει κι οι μνήμες πολλών από τότε είναι νωπές.

Η εφημερίδα Noite αντανακλά εκείνη την εποχή την σημαντικότητα του χώρου...

"Σήμερα, η Βραζιλία έχει το μεγαλύτερο και το καλύτερο γήπεδο του κόσμου. Τώρα έχουμε ένα πραγματικά φανταστικό περιβάλλον όπου όλος ο κόσμος μπορεί να θαυμάσει το αθλητικό  μεγαλείο και την ανδρεία μας".

Το στάδιο εισήχθη επίσημα στον κόσμο πριν από τον εναρκτήριο αγώνα του 1950 FIFA World Cup, όπου οι γηπεδούχοι θα παίξουν πέντε από τα έξι παιχνίδια τους εκεί (το ένα θα είναι στο Pacaembu). Η  Βραζιλία,  ήταν  φαβορί για να σηκώσει το τρόπαιο και στον τελικό, ενάντια στην Ουρουγουάη, πλήρωσαν την έπαρση τους, μετά από τις άνετες νίκες ενάντια στην Σουηδία και την Ισπανία 7-1 και 6-1 αντίστοιχα.

Καθώς το τουρνουά είχε διαφορετικό σύστημα απ ότι το ξέρουμε μέχρι τότε, μια ισοπαλία ήταν αρκετή για την σελεσάο για να στεφθεί πρωταθλήτρια στον τελικό. Ο τελικός παίχτηκε στις 16 Ιουλίου 1950 μπροστά σε  174.000 μανιακούς οπαδούς, αν και άλλες πηγές λένε ότι ήταν περισσότεροι. Ένα τέτοιο πρόσωπο ήταν ο Joao Havelange, ο πρόεδρος της FIFA από το 1974 μέχρι το 1988, ο οποίος θυμάται: «Υπήρχαν  220.000 άνθρωποι στο γήπεδο εκείνη την ημέρα», ένας αριθμός που ισοδυναμεί με το 10 τοις εκατό του πληθυσμού του Ρίο ντε Τζανέιρο ετησίως.

Τα πράγματα φαίνεται ότι πηγαίνανε πρίμα για τους γηπεδούχους, όταν ο Friaca έδωσε στους γηπεδούχους το προβάδισμα, αλλά η απάντηση της Ουρουγουάης ήταν απρόσμενη για τους ίδιους. Ο  Juan Schiaffino και Alcides Ghiggia γύρισαν το παιχνίδι σε 2-1 και κατέκτησαν τον τίτλο. Χωρίς αμφιβολία η πιο θλιβερή στιγμή στην ιστορία της Βραζιλίας στο γιγάντιο γήπεδο η οποία ονομάστηκε  ως Maracanazo, ένας όρος που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα κάθε φορά που η φιλοξενούμενη ομάδα θα κερδίσει στο γήπεδο.

«Ήταν μια μαύρη ημέρα για το Βραζιλιάνικο ποδόσφαιρο. Μερικοί οπαδοί είχαν φύγει πριν το τέλος του παιχνιδιού με σκοπό να βγει η ομάδα τους πρωταθλήτρια κόσμου. Όμως πριν περάσουν τις κεντρικές πύλες το όνειρό τους είχε γίνει ήδη καπνός», υπενθύμισε ο Havelange.

Ο τότε πρόεδρος της FIFA, Ζιλ Ριμέ, πήγε με τρόπο προς τα κάτω στον αγωνιστικό χώρο για να παρουσιάσει το τρόπαιο στους Βραζιλιάνους. Μέχρι τη στιγμή που έφτασε στο γήπεδο η Ουρουγουάη είχε γυρίσει το παιχνίδι γύρω και το σκηνικό ανετράπη προς έκπληξη και για τον ίδιο.  Αιφνιδιάστηκε  και τελικά  απέρριψε την συγχαρητήρια ομιλία που είχε ετοιμάσει για τους Βραζιλιάνους και απλά παρέδωσε το κύπελλο στον Ουρουγουανό ήρωα Obdulio Varela.

Μερικοί λένε ότι η Βραζιλία δεν  εκδικήθηκε πλήρως την ήττα, αλλά στις 16 Ιουλίου 1989, ο στόχος του Romario ήταν αρκετός για να νικήσει την Ουρουγουάη στον τελικό του  Κόπα Αμέρικα τότε, για τον ίδιο λόγο.

Το καμάρι του Ρίο ντε Τζανέιρο το Maracana, φιλοξενεί τακτικά αγώνες «τεσσάρων μεγάλων» ομάδων της - Botafogo, Flamengo, Fluminense και Vasco da Gama.

Έχει δει επίσης  μερικές από τις πιο αξιομνημόνευτες στιγμές στην ιστορία της Βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου, όπως το 1000ο γκολ στην καριέρα του μαύρου διαμαντιού (Pele), στην αναμέτρηση της Santos με τη Vasco στις 19 Νοεμβρίου 1969. Όταν ο Pele νικήσει τον Αργεντίνο τερματοφύλακα Edgardo Andrada στο 34ο λεπτό, ακολούθησε εισβολή από εκατοντάδες οπαδούς και φωτογράφους μέσα στο γήπεδο και σταμάτησαν τον αγώνα.

Ένα από τα πιο οδυνηρά  κεφάλαια στην ιστορία του σταδίου ήρθε στις 20 Ιανουαρίου 1983, όταν ο Garrincha, ένα από τα αστέρια όλων των εποχών του Βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου, απεβίωσε και τα λείψανά του μεταφέρθηκαν στο γήπεδο. Χιλιάδες οπαδοί ήρθαν να υποβάλουν τα σέβη τους και να προσφέρουν το ύστατο χαίρε.

Όσο για το άμεσο μέλλον του, το Μαρακανά μπορεί κάλλιστα να πάει κάτω από την ίδια διαδρομή όπως το Wembley Stadium του Λονδίνου, όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της Βραζιλίας Συνομοσπονδίας Ποδοσφαίρου (CBF), Ricardo Texeira, εκφράζοντας την επιθυμία του να ισοπεδώσουν το παλιό γήπεδο και να ανοικοδομήσουν ένα νέο με το ίδια όνομα. Η αμφιλεγόμενη πρόταση είχε ως συνέπεια τεράστιες διαδηλώσεις και απορρίφθηκε εντελώς από τον Δήμαρχο του Ρίο ντε Τζανέιρο και την πλειοψηφία των πολιτών της. Το θέμα είναι πολύ σοβαρό και οποιαδήποτε απόφαση είναι βέβαιο ότι θα έχει επιπτώσεις σε όλη τη Βραζιλία όπως δήλωσε ο δήμαρχος της πόλης.

Ως συνήθως, η τελευταία λέξη ανήκει στον μεγάλο Πελέ: «Το Μαρακανά είναι ένα ιδιαίτερο μέρος για όλους τους Βραζιλιάνους, αλλά κυρίως για μένα ήταν εκεί που σκόραρα το πρώτο μου τέρμα εναντίον της Αργεντινής, αλλά και όπου σκόραρα το 1000ο μου γκολ στην επαγγελματική μου καριέρα 1.700 άνθρωποι περίπου έχουν παίξει σε αυτό το γήπεδο και η αύρα του τόπου είναι εξαιρετική».

Κωνσταντίνος Μανδρέκας

Αρθρογράφος: Unknown